ΘΕΜΑ : «ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ»
Το καράβι της Σχολής Γονέων ξεκίνησε και φέτος το ταξίδι του με πολλούς επιβάτες. Στην πρώτη μας αυτή συνάντηση αναφερθήκαμε σε βασικές, γενικές γραμμές, που αποτελούν κι έναν μπούσουλα, μια πυξίδα, έναν άξονα, πάνω στον οποίο μπορούν να κινούνται οι γονείς όσον αφορά στον εαυτό τους, στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού και τη σχέση του ζευγαριού. Τα βασικότερα σημεία ήταν τα εξής :
Είναι δύσκολο στην εποχή μας να είναι κανείς γονέας, διότι η συμπλοκότητα, η τοξικότητα και οι απαιτήσεις της ζωής διαρκώς αυξάνονται. Για να ανταπεξέλθει ο γονέας χρειάζεται υψηλή διαφοροποίηση, μεγάλη «ωριμότητα» και προσωπική ευθύνη. Σαν τον καπετάνιο που στη φουρτούνα πρέπει να βρίσκεται στο τιμόνι…
Λάθη γίνανε, γίνονται και θα γίνουν κι άλλα. Σε εποχές που όλα αλλάζουν ραγδαία, δεν είναι δυνατόν να μη γίνουν λάθη. Απενοχοποιήσαμε λοιπόν το λάθος. Λάθος είναι να παραμένεις στο λάθος. Φαίνεται από τις συνέπειες. Ας κάνουμε λάθη, αλλά να μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Όποιος μαθαίνει ( το παιδί, ο γονέας ) έχει δικαίωμα στο λάθος… Ο καλός γονέας λοιπόν κάνει λάθη, αλλά έχει και τις κεραίες του ανοιχτές και μαθαίνει από τα λάθη του. Αυτό κάνουμε στη Σχολή Γονέων : μία «αναβάθμιση λογισμικού», όπως μου αρέσει να την αποκαλώ. Το να είναι κάποιος γονέας είναι (και ) τέχνη, άρα διδάσκεται. Δεν αρκεί πλέον ούτε η αγάπη ούτε το ένστικτο ούτε η καλή προαίρεση. Χρειάζεται και εκπαίδευση και συμβουλευτική και θεραπεία…
Οι τύψεις και οι ενοχές όχι μόνο δε βοηθάνε, αλλά αποτελούν τροχοπέδη στην αλλαγή. Να μην επαναλαμβάνει τα επαναλαμβανόμενα με τα γνωστά αρνητικά αποτελέσματα. Να μην «κολλάει» λοιπόν ο γονέας σ’ αυτές, αλλά να δοκιμάζει κι άλλους δρόμους κι άλλες εναλλακτικές, ώσπου να βρει τη λειτουργικότερη για κάθε περίσταση.
Η λειτουργική επικοινωνία στην εποχή μας δεν είναι εύκολη υπόθεση, όπως φαντάζονται μερικοί. Το αντίθετο, είναι δύσκολη, διότι υπάρχουν πολλά κανάλια επικοινωνίας. Π.χ. μία οικογένεια με 5 μέλη έχει 20 κανάλια, μία τάξη με 20 μαθητές έχει 380 κανάλια επικοινωνίας ! Η Σχολή Γονέων βοηθά και σ’ αυτό.
Η οικογένεια είναι σαν τα συγκοινωνούντα δοχεία. Ένας επηρεάζει όλους κι όλοι επηρεάζουν τον έναν. Π.χ. αν απολυθεί ο πατέρας από τη δουλειά, υπάρχει περίπτωση, το παιδί που είναι ευάλωτο μέλος να βγάλει κάποιο σύμπτωμα, ανορεξία, βουλιμία, μαθησιακό πρόβλημα κτλ. Αυτό που κάνουμε λοιπόν είναι να βλέπουμε και να εξετάζουμε την οικογένεια ολιστικά, να βελτιώνουμε τις αλληλεπιδράσεις, τις σχέσεις των μελών και να λύνουμε γόρδιους δεσμούς που ανακουφίζουν όλη την οικογένεια. Το πάσχον μέλος με το σύμπτωμά του εκφράζει τη δυσλειτουργία.
Ο άνθρωπος μαθαίνει μέσω μίμησης και προτύπων, αναφέρει η επιστήμη. Ως εκ τούτου, τα παιδιά δεν κρατάνε αυτά που τους λέμε, αλλά βλέπουν τον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε τα πράγματα. Αυτό που χρειάζονται λοιπόν είναι σωστά πρότυπα να τα βλέπουν και να τα αναπαράγουν.
Οι γονείς χρειάζεται να καλλιεργούν έναν αίσθημα αποδοχής και ασφάλειας, να γίνουν ένα ασφαλές «λιμανάκι» που τόσο το έχει ανάγκη το παιδί, για να μπορεί, βιωματικά, να εξερευνά τον κόσμο, αλλά να μπορεί να επιστρέφει, όταν νιώθει αγωνία και ανασφάλεια. Όλοι, μικροί, μεγάλοι χρειαζόμαστε αυτό το ασφαλές λιμανάκι. Σε όλη μας τη ζωή. Όσο ζούμε κι αναπνέουμε…
Ολοκληρώσαμε λέγοντας ότι ο γονέας καλό θα είναι να καλλιεργεί την αυτονομία του παιδιού και να το αγαπά με τρόπο «μεγαλωτικό», π.χ. να μην του κάνει όσα είναι σε θέση να κάνει το παιδί μόνο του, διότι έτσι, όχι μόνο δεν του κάνει καλό, αλλά το «κατσιάζει» κιόλας.
Ευχάριστη εντύπωση μου προκάλεσε η προσοχή με την οποία άκουγαν οι γονείς αυτά που τους έλεγα. Το ταξίδι μας λοιπόν, ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς….
Καλό μας ταξίδι, καλή συνέχεια …. Νίκος Μαρκάκης
